درام (Drama) در لغت به معنای نمایش است اما در کاربرد روزمره به عنوان یکی از ژانرهای سینما به حساب می‌آید. در چنین ژانری کاراکترهای فیلم یا سریال در یک ساختار واقع‌گرایانه با مشکلات احساسی مواجه می‌شوند. البته این ژانر خود زیرمجموعه‌های فراوانی دارد.
درام در صنعت سینما و دنیای تئاتر معانی متفاوتی دارد. برای مثال کلمه درام در حوزه سینما و تئاتر یعنی بازنمایی یک صحنه واقعی در برابر دیدگان تماشاچیان. معنای دیگر درام در بیان احساسات برای تماشاچیان خلاصه می‌شود؛ یعنی بازیگر تداعی کننده احساساتی مانند نگرانی، ترس، اضطراب و تنش‌های شدید احساسی برای بینندگان اثر است.

نخستین اشاره به درام مربوط به کتاب بوطیقای ارسطو است که از آن به‌عنوان سبکی در شعر یاد شده است. سبکی که با شعر حماسی و غنایی تفاوت داشت. با این استفاده از این اصطلاح در معنای محدودتر به ادبیات دوران مدرن برمی‌گردد. برای مثال برخی نمایشنامه‌های چخوف که کمدی بودند و نه تراژدی. سرانجام این اصطلاح در دنیای سینما و تئاتر در معنای امروزی به‌کار رفت. دو نوع اصلی درام در این معنا، تراژدی و ملودرام هستند. با این حال درام انواع دیگری هم دارد.

برخی از انواع دیگر درام عبارتند از:

 

یکی از انواع درام‌، درام پنداشت است. این نوع درام با نام دیگر “برنهاد” نیز شناخته می‌شود. نکته جالب این است که تحلیل‌ها و نظرها راجع به این نوع درام متفاوت است؛ یعنی عده‌ای بر این باور هستند که میان نمایش‌نامه‌های پنداشت یا برنهاد با نمایش‌نامه‌های “مسائل” تفاوت چندانی وجود ندارد اما برخی دیگر معتقدند که نمایش‌نامه‌های “مسائل” به بیان مشکلات زندگی می‌پردازند و نمایش‌نامه‌های برنهاد جوابی برای نمایش‌نامه‌های مسائل و پاسخی به مشکلات زندگی هستند.

درام احساسی که یکی دیگر از انواع درام است در قرن هجدهم میلادی رواج یافت. از آن‌جایی که درام احساسی در لغت به احساسات و عواطف انسانی اشاره می‌کند در معنای کامل‌تری به کمال رسیدن احساسات انسانی را در ذات انسان‌ها بر اثر کشمکش‌های مختلف نمایش می‌دهد.

درام رسیتال یا رسیتال دراماتیک گونه‌ای از درام است. در این نوع درام عده‌ای در یک نمایش که می‌تواند توسط چند نفر اجرا شود، نمایشی را بر اساس نمایش‌نامه که به‌صورت یک طرح دراماتیک نوشته شده است برای مخاطبان خود اجرا می‌کنند. در این نوع درام معمولا صحنه‌پردازی و موسیقی وجود ندارد.

یکی از رایج‌ترین انواع درام که بسیاری از بزرگان حوزه تئاتر و سینما از آن بهره می‌برند، درام معکوس است. این نوع درام مسائل و طرح‌هایی را به نمایش می‌گذارد که باعث تغییر در انتظارات تماشاچیان آن اثر می‌شود. برای مثال می‌توان به تغییرهای ناگهان در شادمانی و غم اشاره کرد.

برای اثرگذاری هر چه بیشتر یک اثر، کارگردانان از درام رومانس استفاده می‌کنند. این نوع درام بسیار پرکاربرد بوده و مربوط به نمایش‌نامه‌ها یا فیلم‌نامه‌هایی است که در آن روایتی عاشقانه جریان دارد. استفاده از موضوعات و نکاتی که بر روی احساسات تماشاچیان اثر بگذارد در این نوع درام رایج است. استفاده از درام رومانس از قرن هفدهم میلادی شکل جدی به خود گرفت.

یکی از روش‌های افزایش جذابیت یک اثر درام، ترکیب آن با فضایی دلهره‌آور است که باعث همراهی بیشتر مخاطب با اثر می‌شود. برای مثال یک روایت واقع‌گرایانه در عین حال می‌تواند دارای موضوع یا موقعیت‌های ترسناک باشد.

 

درام کارآگاهی یکی دیگر از انواع محبوب فیلم‌های سینمایی و حتی تئاتر است. در این ژانر یک موضوع واقع‌گرایانه یا احساسی در فضای یک موضوع کارآگاهی یا پلیسی ادغام می‌شود. این نوع از درام ابتدا در ادبیات ظاهر شد و سپس به دنیای سینما و تئاتر راه پیدا کرد.

گفتیم که درام تعاریف بسیار متنوعی دارد و انواع گوناگونی را دربرمی‌گیرد. اما کاربردی‌ترین تعریف برای درام و حالت کلی آن به انتقال لحن و احساسات به مخاطبان و بینندگان اثر برمی‌گردد. برای پاسخ به سوال درام چیست باید نگاه جزئی‌تری به این ژانر داشته باشیم. در جزئیات، درام به زیرسبک‌‌های دیگری نیز تقسیم می‌شود. برای مثال می‌توان به درام‌های تاریخی، جنگی، اجتماعی و ورزشی اشاره کرد. ژانر درام در مقایسه با ژانر کمدی، موزیکال، تریلر، اکشن، معمایی و علمی-تخیلی تفاوت‌های چشم‌گیری دارد. در درام مسائل و احساسات از زاویه دید تمام شخصیت‌های موجود در اثر به نمایش گذاشته می‌شوند.